Ons voedsel is niet veilig

Wat? Anabolen in zogenaamd gezonde sportdrankjes, vitaminepillen en maaltijdvervangers?? Lees verder voor artikel van Willem Koert, wetenschapsjournalist voor o.a. het weekblad voor Wageningen UR, Sport & Fitness, Vakblad Krachttraining en Elsevier Voedingsmiddelen Industrie.

met dank aan Fit met Jet 

 

Ons voedsel is niet veilig
Weblog Willem Koert

Ik kan het niet meer horen. En als ik het toch hoor, dan krijg ik uitslag. Pukkeltjes. Schilfers. Zwarte abcessen. Ons voedsel is nog nooit zo veilig geweest. Dat is het vertrouwde antwoord van de deskundigen op elke kritische vraag over de voedselveiligheid.

Nee, met de voedselveiligheid is niets mis. Het zijn de verwende consumenten waaraan een steekje los zit. Ziedaar de mantra waarmee de experts de verontruste consumenten in slaap zingen.

Ik vraag me in toenemende mate af of dat verhaal wel klopt, maar ik vermoed dat het Amsterdamse advocatenbureau Klos, Morel, Vos en Schaap het er wel mee eens is. Onlangs mocht ik een brief ontvangen van de confrères. Het bureau was in de hand genomen door het Amerikaanse bedrijf Ultimate Nutrition, producent van ondermeer sportdrankjes, vitaminepillen en maaltijdvervangers. Een paar jaar geleden had ik een stukje voor de website Ergogenics geschreven over de aanwezigheid van een anabole steroïde in een product van dat bedrijf. Als ik er niet voor zorgde dat het stukje van de betreffende website verdween, dan zou Klos, Morel, Vos en Schaap adviseren om mij – een hardwerkende doch armlastige wetenschapsjournalist – voor de rechter te slepen en het faillissement in te drijven. Want dat er verboden spierversterkers in de producten van Ultimate Nutrition zaten, dat was natuurlijk laster.

I dare to disagree.

Bewust toegevoegd
Samen met bevriende wetenschappers inventariseer ik het voorkomen van verboden stoffen in sportvoeding en voedingssupplementen. We kopen ze, voeren analyses uit, we houden de literatuur bij, zoeken in webwinkels naar nieuwe producten en onderhouden contact met gebruikers. We publiceren de resultaten van ons werk op Ergogenics, een populair-wetenschappelijke nieuwssite over sportvoeding, voedingssupplementen, doping en fitness.

Onderzoekers vinden potentiemedicijnen, amfetamines, diabetesmedicijnen, anti-oestrogenen, lithium, designerdrugs en spierversterkers – te veel om op te noemen. Als we ons beperken tot de in de EU illegale anabole steroïden, dan hebben we er inmiddels 75 gevonden. Ze zitten in de tienduizenden producten die je in honderden webwinkels kunt kopen. En nee, dan hebben we het niet over illegale dopingproducten of medicijnen, maar producten die worden verkocht als een voedingssupplement of een voedingsmiddel.

Evenmin hebben het over producten die zijn verontreinigd met kleine hoeveelheden synthetische hormonen, maar over producten waaraan de producenten bewust grote hoeveelheden synthetische hormonen hebben toegevoegd. Die versnellen de spiergroei, maar kunnen ook leverziekten, steriliteit, psychoses en zelfs kanker veroorzaken.

In de meeste gevallen komen deze producten uit landen waar de wetgever het niet zo nauw neemt met de toevoeging van hormonen, en vinden ze hun weg via het internet naar Europa. De fabrikanten vermelden soms de aanwezigheid van de hormonen in hun producten, maar vallen steeds vaker terug op een versluierende naamgeving die chemici sinds 1948 niet meer gebruiken. Zo ontsnappen hun producten aan de aandacht van autoriteiten.

Kankermedicijn
Het steroid in de producten van Ultimate Nutrition heet bijvoorbeeld 6-alpha-methyl-etiocholene-3, 17-dione. Dat zegt chemici niets. Eigenlijk heet de stof 6-alpha-methyl-androstenedione, en die term zegt chemici wel iets. Het is een experimenteel kankermedicijn dat de aanmaak van het hormoon estradiol afremt. Dopinggoeroes denken dat je makkelijker vet verliest als er minder estradiol in je lichaam circuleert.

Ik ben niet op het verzoek van Klos, Morel, Vos en Schaap ingegaan. Ongetwijfeld ben ik een ouderwetse zuurpruim, maar ik vind het een slechte zaak als fabrikanten synthetische hormonen in voedingsmiddelen stoppen. Dat is slecht voor het imago van functional foods, slecht voor het consumentenvertrouwen en bovenal slecht voor de consument zelf.

Bovendien is de informatie over de aanwezigheid van anabole steroïden in de maaltijdvervangers afkomstig van Ultimate Nutrition zelf. We vonden in ieder geval in webwinkels die de maaltijdvervanger Isopreme verkochten labels die het steroid vermelden. Als je zulke informatie al niet meer mag gebruiken, wat dan nog wel? Ik zie de rechtszaak tegen mijn persoon dan ook met belangstelling tegemoet.

Genoeg gezeur over mijn private problemen. Terug naar de mantra's over hoe veilig ons voedsel wel niet is. Ja, de producten die door onze nationale industrie worden gemaakt, die zijn veilig. De levensmiddelen die worden gecontroleerd door de waakhonden die Brussel in het leven heeft geroepen zijn veilig. Maar buiten de grenzen van de Europese Unie zijn producenten actief met minder scrupules en respect voor hun product dan wij ons willen indenken. En nu de Unie zijn grenzen voor ze opent, en ze via het internet verder ingeburgerd raakt, stromen hun producten naar onze consument.

Maakt u zichzelf maar niets wijs. Ons voedsel is helemaal niet veilig. Wat ik hierboven vertel over zwarte abcessen is overigens niet waar. Maar de rest van wat er in dit stukje staat klopt.

 

Lees ook:Minder bestrijdingsmiddelen op fruit
Lees ook:Afvallen? TV uit!
Lees ook:Vermijd deze voedselproducten om sneller vet te verbranden
Lees ook:Peuters verkeerd voorgelicht over vet
Lees ook:Het wasborddieet voor vrouwen: strakke buik in 6 weken!